Καλημέρα σας αγαπημένοι μου μπλογκογείτονες! Μεγάλη Τρίτη σήμερα και το σπίτι μου, όπως και όλα ή σχεδόν όλα τα ελληνικά σπίτια είναι γεμάτο αρώματα, πασχαλινά αρώματα... που με ταξιδεύουν σε μνήμες περασμένες και παλιότερες εποχές που απλά τα μύριζα στην κουζίνας της γιαγιάς και της μαμάς μου. Αρώματα που τα είχα συνδυάσει με τις συγκεκριμένες μέρες, την εκκλησία, τη νηστεία, τις επισκέψεις συγγενών, γνωστών και φίλων στο σπίτι, την ανταλλαγή αβγών και τσουρεκιών αλλά και την αναμονή της Ανάστασης που πάντα ήταν μια γιορτή, είτε ψήναμε οβελία στην αυλή είτε ψήναμε κατσικάκι στο φούρνο! Μέρες γεμάτες κατάνυξη, εκκλησιασμό αλλά και επισκέψεις στην αγορά για να πάρουμε τα διάφορα δώρα αλλά και γεμάτες με γεύσεις και αρώματα που, παραδοσιακά, κυριαρχούσαν κάθε χρόνο, με μια κουζίνα (ενίοτε σαν βομβαρδισμένη) γεμάτη με κατσαρόλες που έβραζαν, με ταψιά που έψηναν, με μίξερ που χτυπούσαν, με τρίφτες γεμάτους ξύσμα πορτοκαλιού και πάντα συγκεκριμένα υλικά όπως ταχίνι, χαλβάς, κακουλέ, μαχλέπι κυρίαρχα!!! Έτσι έμαθα να είναι η Πασχαλινή προετοιμασία κι έτσι το συνεχίζω. Μου αρέσει η παράδοση, ειδικά όταν αφορά σε γεύσεις και αρώματα όπως βέβαια μου αρέσουν και οι σύγχρονες νότες αλλά, εδώ που τα λέμε, κάθε ένα θέλει την ώρα του.
Ένα πάντως ξέρω ότι ποτέ δεν αποχωρίζομαι τις μέρες αυτές τα λατρεμένα μου αρωματικά, το μαχλέπι και το κακουλέ αλλά και τη μαστίχα που τα ...δάκρυά της, έλεγε η γιαγιά μου, συμβόλιζαν τα δάκρυα του Χριστού (εμπεριστατωμένη άποψη...δεν είμαι σίγουρη αλλά κάποια πράγματα δεν τα ψάχνεις ποτέ και δεν τα αμφισβητείς ποτέ γιατί, απλά, έτσι είναι!)
Είμαι σίγουρη, βέβαια, ότι τα αρωματικά αυτά είναι γνωστά αλλά παρ' όλα αυτά, κι επειδή κάποια από τις φίλες και αναγνώστριες με ρώτησε τί είναι το μαχλέπι και το κακουλέ (ή ο κακουλές) είπα να σας δώσω μερικές πληροφορίες...
Κάρδαμο, καρδάμωμο ή κακουλέ.jpg)
Το κάρδαμο είναι ένα φυτό που συγγενεύει με την πιπερόριζα (τζίντζερ), ανήκει στην οικογένεια των σταυρανθών, είναι πολύ παλιό και ίσως το πιο παλιό μπαχαρικό.Προέρχεται από το φυτό Lepidium Sativum ή Nastrurtium Officinalis ή Cardamomum Elletaria γνωστό και ως Λεπίδιο Εδώδιμο, Νεροκάρδαμο ή "Σπόρος τού Παραδείσου". Είναι ένα μικρό φυτό που συναντιέται σε λιβάδια, κοντά σε καλλιέργειες και γενικά όπου υπάρχει υγρασία (πηγές ποτάμια, ρυάκια, λίμνες), σε πολλά μέρη της χώρας μας. Είναι φυτό που ζει από ένα έως δυο χρόνια με πολύ μικρά λευκά άνθη. Ανθίζει τους καλοκαιρινούς μήνες και έχει πολύ χαρακτηριστική μυρωδιά. Προέρχεται από την Ανατολή, μιας και φύεται στα δάση της Νότιας Ινδίας. Τα νεαρά φύλλα που βρίσκονται στη βάση του φυτού κυρίως, έχουν πικάντικη γεύση και χρησιμοποιούνται σε σαλάτες, σαν αρτυματικά και σαν γαρνίρισμα σε διάφορα φαγητά. Το νεροκάρδαμο, είναι το δημοφιλέστερο της οικογένειας και είναι ιθαγενές της Ευρώπης. Υπάρχουν πολλά είδη και τα περισσότερα χρησιμοποιούνται σε φαγητά ή γλυκά αλλά και για φαρμακευτικούς σκοπούς. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι μασούσαν φύλλα κάρδαμου για να καθαρίσουν τα δόντια τους ενώ οι Ρωμαίοι και οι αρχαίοι Έλληνες το χρησιμοποιούσαν για να φτιάχνουν άρωμα. Οι Άραβες το θεωρούσαν αφροδισιακό (ακόμη και σήμερα αρωματίζουν τον καφέ τους με κακουλέ) και οι αρχαίοι Ινδοί το θεωρούσαν αδυνατιστικό. Στην εποχή μας το χρησιμοποιούν πολύ στη Μ.Ανατολή, την Β.Αφρική, την Σκανδιαναβία αλλά και την Ελλάδα, κυρίως κατά τη διάρκεια του Πάσχα. Τρία είναι τα βασικά του είδη: το πράσινο κάρδαμο, το μαύρο κάρδαμο, το κάρδαμο της Μαδαγασκάρης.
Το μπαχαρικό καρδάμωμο ή κακουλέ προέρχεται από τους σπόρους του φυτού κάρδαμου που αποξηραίνονται και αλέθονται.
Εϊναι ένα μπαχαρικό που είναι ίσως το πιο παλιό μπαχαρικό του κόσμου (Πάπυρο Larousse Britannica) και σίγουρα το τρίτο ακριβότερο μετά το σαφράν (κρόκος) και τη βανίλια. Η υψηλή του τιμή οφείλεται στην δυσκολία της συγκομιδής και της επεξεργασίας του.
Η Ινδία εξακολουθεί και σήμερα να είναι η πρώτη χώρα παραγωγής στον κόσμο, παγκοσμίως αλλά εξάγει μικρές ποσότητες επειδή η χρήση του είναι πολύ διαδεδομένη. Η Γουατεμάλα είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη ποσότητα εξαγωγής κακουλέ και το καλλιεργεί για τον λόγο αυτό. Καλλιεργείται επίσης στην Τανζανία αλλά και στην Σρι Λάνκα.
Το άρωμά του είναι χαρακτηριστικό και έντονο μόλις αλέσουμε τους σπόρους αλλά γρήγορα το χάνει. Στις Σκανδιναβικές χώρες το χρησιμοποιούν σε κρέμες, μπισκότα και κέικ. Στην Ελλάδα κυρίως στα τσουρέκια και πιο σπάνια σε φαγητά με κρέας ή σε τουρσιά.
Ταιριάζει ωραία με κανέλα, κόλιανδρο, κύμινο, μαχλέπι και τζίντζερ.
Θα το βρείτε στα Σούπερ Μαρκετ στα είδη ζαχαροπλαστικής μαζί με το μαχλέπι, τη μαστίχα, τις βανίλιες, το ξινό και την αμμωνία.
Μαχλέπι
Το φυτό λέγεται στα αγγλικά Prunus Mahaleb cherry (ή St Lucie cherry) και στα γαλλικά Bois de Sainte Lucie. Είναι φυτό που φύεται στην Μεσόγειο, Νοτιοανατολική Ευρώπη, Δ. Ασία και μερικές φορές στην Κεντρική Ευρώπη. Προτιμά τα ζεστά και ξηρά κλίματα. Είναι ένα είδος Πετροκερασιάς και στη χώρα μας λέγεται Μαχλεποκερασιά. Το μαχλέπι έχει ηρεμιστική, αντιφλεγμονώδη και αγγειοδιασταλτική δράση λόγω της κουμαρίνης που περιέχει.
.jpg)
Στην ζαχαροπλαστική χρησιμοποιούμε τους σπόρους του φυτού που βρίσκονται μέσα στα κουκούτσια. Έχουν έντονο άρωμα, ανάμεσα σε πικραμύγδαλο και κεράσι. Οι σπόροι χρησιμοποιούνται ολόκληροι ή αλεσμένοι. Οι λαοί που χρησιμοποιούν πολύ το μαχλέπι είναι οι Έλληνες, οι Αρμένιοι, οι Τούρκοι, οι Αιγύπτιοι, οι Κύπριοι και οι Σύριοι.
Στην Ελλάδα χρησιμοποιείται κυρίως σε γλυκά αλλά και σε φαγητά. Όπως και το κακουλέ, έτσι και οι σπόροι του όταν αλεσθούν χάνουν γρήγορα το άρωμά τους γι αυτό και πρέπει να το βάζουμε σε γυάλινο αεροστεγές βαζάκι σε δροσερό μέρος ή στο ψυγείο. Το μαχλέπι ταιριάζει πολύ ωραία με τον κακουλέ, το μοσχοκάρυδο, το τζίντζερ και το κόλιανδρο. Θέλει προσοχή στην ποσότητα που βάζουμε γιατί εάν είναι υπερβολική θα δώσει πίκρα στο γλυκό μας.
