Καλή εβδομάδα και πάλι και ...δεν είναι αργά για να δούμε μια συνταγή για λαγάνα που εκτός της καλής παρέας που κάνει με τα σαρακοστιανά μετατρέπεται πολύ εύκολα και σε σάντουιτς.
Καθαρά Δευτέρα και Σαρακοστή πάνε μαζί... όπως μαζί πάει και η λαγάνα, οι ελιές, τα καλαμαράκια, το χταποδάκι κι όλα εκείνα τα νηστήσιμα καλούδια που μόνον εμείς οι Έλληνες ξέρουμε να απολαμβάνουμε.
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή... η λαγάνα είναι ένα ψωμί που η ιστορία της χάνεται στα βάθη των αιώνων. Η λαγάνα είναι, παραδοσιακά, ένας άζυμος άρτος δηλαδή γίνεται μόνον με αλεύρι, νερό και αλάτι. Ήταν η λαγάνα που χρησιμοποιήθηκε από τους Ισραηλίτες κατά τη νύχτα της εξόδου τους από την Αίγυπτο υπό την αρχηγία του Μωυσή. Από τότε και μέχρι τη στιγμή που ο Ιησούς ευλόγησε τον "ένζυμο άρτο" η κατανάλωση της λαγάνας-άζυμου άρτου ήταν υποχρεωτική σύμφωνα με τον Μωσαϊκό νόμο κατά τη διάρκεια της νηστείας και της γιορτής του Πάσχα. Αναφορά στη λαγάνα υπάρχει στις "Εκκλησιάζουσες" του Αριστοφάνη αλλά και στα κείμενα του Οράτιου όπου αποκαλείται "το γλύκισμα των φτωχών". Το όνομά της προέρχεται από τη αρχαία ελληνική λέξη "λάγανον" που ήταν μια επίπεδη ζύμη που φτιαχνόταν με αλεύρι και νερό.
Αυτά όσον αφορά στην ιστορία της αγαπημένης λαγάνας. Πάμε όμως τώρα στη σημερινή συνταγή που είναι πιο σύγχρονη κι έτσι περιέχει μαγιά αλλά με τη μορφή ενός γρήγορου προζυμιού. Οι λαγάνες έγιναν υπέροχες, αφράτες και μαλακές, ιδανικές για την Καθαρά Δευτέρα αλλά εξίσου ιδανικές για να γίνουν "τσεπούλες" που θα γεμίσουν με ό,τι υλικό αγαπάμε και θα μας δώσουν ωραιότατα, λαχταριστά σάντουιτς, αλμυρά ή γλυκά. Έχετε δοκιμάσει λαγάνα με μέλι και βούτυρο, με χαλβά ή με ταχίνι;;;; Αν όχι ...χάνετε... τρέξτε να δοκιμάσετε!!!
Αν, λοιπόν, θέλετε σάντουιτς για κάθε ώρα και στιγμή, για εκδρομή, για το σχολικό ταπεράκι, για το μεσημεριανό στη δουλειά... δοκιμάστε αυτή τη συνταγή και δεν θα απογοητευθείτε!
ΥΛΙΚΑ για 4 λαγάνες των 450 γρ. περίπου ή 6 λαγάνες των 300 γρ.
- 550 γρ. αλεύρι για ζυμωτό, παραδοσιακό ψωμί
- 500 γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις
- 600 γρ. χλιαρό νερό (προσοχή όχι ζεστό για να μην κάψουμε τη μαγιά)
- 20 γρ. μαργαρίνη λιωμένο, σε θερμοκρασία δωματίου
- 20 γρ. ελαιόλαδο
- 40 γρ. λευκό ταχίνι
- 20 γρ. ζάχαρη
- 10-15 γρ. αλάτι
- 11 γρ. ξηρή μαγιά (1 1/3 φακελάκι)
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
1η Φάση
- Σε ένα μεγάλο μπολ, βάζουμε τη ζάχαρη, το ελαιόλαδο, τη λιωμένη μαργαρίνη, το ταχίνι, τη μαγιά, τα 200 γρ. από το χλιαρό νερό και ανακατεύουμε καλά μέχρι να έχουμε έναν ομογενοποιημένο χυλό.
- Προσθέτουμε και 6 κ.σ. από το αλεύρι και ανακατεύουμε καλά.
- Καλύπτουμε το μπολ με μια διαφανή μεμβράνη για να μην κάνει κρούστα ο χυλός.
- Βάζουμε στο φούρνο της κουζίνας για 20 λεπτά, στους 30 βαθμούς Κελσίου (όχι παραπάνω για να μην κάψουμε τη μαγιά).
- Μόλις δούμε ότι το μείγμα έχει φουσκώσει κι έχει κάνει φούσκες το βγάζουμε από το φούρνο και περνάμε στη...
2η Φάση
- Προσθέτουμε στο μπολ όλο το αλεύρι και ακόμα 200 γρ. από το χλιαρό νερό.
- Αρχίζουμε το ζύμωμα και προσθέτουμε σταδιακά το υπόλοιπο νερό (προσοχή: ίσως ανάλογα με το αλεύρι και τη θερμοκρασία περιβάλλοντος) να χρειαστεί λίγο λιγότερο ή λίγο περισσότερο νερό) μέχρι να έχουμε μια ζύμη μαλακή που κολλάει ελάχιστα στα χέρια.
- Καλύπτουμε και πάλι το μπολ με τη διαφανή μεμβράνη και το βάζουμε ξανά στο φούρνο στους 30 βαθμούς Κελσίου έτσι ώστε να φουσκώσει γρήγορα.
- Χρειάζονται περίπου 40-50 λεπτά για να φουσκώσει η ζύμη και να υπερδιπλασιαστεί σε όγκο.
- Βγάζουμε και πάλι τη ζύμη από το φούρνο και περνάμε στη...
3η Φάση
- Ξεφουσκώνουμε και αφού ζυμώσουμε για 1 λεπτό σε αλευρωμένη επιφάνεια, χωρίζουμε τη ζύμη σε 4 ή 6 κομμάτια.
- Απλώνουμε τη ζύμη φτιάχνοντας τις λαγάνες και τρυπώντας με τα δάχτυλά μας την επιφάνεια.
- Καλύπτουμε 2 λαμαρίνες φούρνου με αντικολλητικό χαρτί και τοποθετούμε επάνω τις λαγάνες.
Στη φάση αυτή έχουμε δύο επιλογές:
Α- Καλύπτουμε τις λαμαρίνες με διαφανή μεμβράνη και τις βάζουμε στο ψυγείο για όλη τη νύχτα. Τις ψήνουμε την επόμενη μέρα αφού τις αφήσουμε για 15 λεπτά εκτός ψυγείου, σε θερμοκρασία δωματίου μέχρι να προθερμάνουμε το φούρνο.
Β- Αφήνουμε τις λαγάνες για 20 λεπτά σε θερμοκρασία δωματίου και μέχρι να προθερμάνουμε το φούρνο στους 180 βαθμούς Κελσίου.
- Πριν ψήσουμε τις λαγάνες, ξανακάνουμε τις δαχτυλιές στην επιφάνεια και ανακατεύουμε σε ένα μπολ το νερό με τη ζάχαρη και τις αλείφουμε με ένα πινέλο.
- Προαιρετικά, πασπαλίζουμε με σουσάμι.
- Ψήνουμε τις λαγάνες για 20-30 λεπτά ανάλογα με τη δύναμη του φούρνου και μέχρι να αποκτήσουν ένα ωραίο χρυσόξανθο χρώμα.
TIPS
*Μπορούμε πάντα να αφήσουμε το "γρήγορο προζύμι" αλλά και τη ζύμη να φουσκώσουν σε θερμοκρασία περιβάλλοντος αλλά θα χρειαστούν περισσότερη ώρα.