Προσωπικά χρησιμοποιώ την χύτρα ταχύτητας σε πάρα πολλά φαγητά αλλά και σε κάποια γλυκά (όπως η κρέμα καραμελέ) από τότε που έμαθα να μαγειρεύω γιατί και η μητέρα μου την χρησιμοποιούσε σχεδόν καθημερινά. Δεν έχει εκραγεί ποτέ, δεν με έχει προδώσει ποτέ και μαθαίνοντας τα μυστικά της και τους σωστούς χρόνους για κάθε φαγητό (για κάθε χύτρα υπάρχει το βιβλίο συνταγών και χρόνων για λαχανικά, κρεατικά αλλά και κάποια γλυκά) μαγειρεύω το ίδιο νόστιμα πιάτα όπως εάν μαγειρεύονταν σε απλή κατσαρόλα για μερικές ώρες.
Γιατί να αγοράσω μια χύτρα ταχύτητας;
Στις μέρες μας, με την ενεργειακή κρίση να χτυπάει την πόρτα μας η αγορά και χρήση της χύτρας ταχύτητας είναι, πια, επιβεβλημένη. Η εξοικονόμηση ενέργειας βοηθά όλα τα νοικοκυριά γι αυτό και πλέον αποτελεί έναν πολύτιμο σύμμαχο στο καθημερινό μαγείρεμα. Με μια χύτρα ταχύτητας ξοδεύουμε λιγότερη ενέργεια γιατί μόλις η βαλβίδα "σφυρίξει" που σημαίνει ότι "έφτασε" στην επιθυμητή πίεση, χαμηλώνουμε τη "φωτιά" στο ελάχιστο.
Ένας δεύτερος λόγος για την αγορά της είναι η μείωση του χρόνου μαγειρέματος πολλές φορές στον μισό χρόνο απ' ότι σε μια απλή κατσαρόλα όλων των φαγητών και κυρίως κρέατος ή οσπρίων (που είναι χρονοβόρα) κάτι που είναι σημαντικό για όλους.
Τρίτος λόγος είναι το υγιεινό μαγείρεμα γιατί τα συστατικά του φαγητού δεν έρχονται σε επαφή με τον αέρα και διατηρούν στο ακέραιο τα θρεπτικά τους συστατικά.
Λίγα λόγια για την ιστορία της.
Στα πολύ παλιά χρόνια (αν και υπάρχουν ακόμα φαγητά που γίνονται με αυτή τη τεχνική) οι μάγειρες σφράγιζαν με ζυμάρι το καπάκι του μαγειρικού σκεύους για να μειώσουν τον χρόνο μαγειρέματος. Η πρώτη, "πρωτόγονη" χύτρα ταχύτητας σχεδόν με τη σημερινή μορφή δημιουργήθηκε στην Αξιούπολη του Κιλκίς πριν 2.700 χρόνια, από πηλό και ονομαζόταν "πύραυνος". Η χύτρα ταχύτητας κατασκευάσθηκε στη Γαλλία, το 1680 από τον φυσικό Denis Papin και, φυσικά, ήταν επικίνδυνη λόγω της αυξημένης πίεσης με την οποία λειτουργούσε. Αργότερα, προστέθηκε η βαλβίδα ασφαλείας. Το 1915 πήρε την τελική σημερινή της μορφή αλλά και το όνομά της ως "χύτρα ταχύτητα". Κατέκτησε την αγορά και πωλήθηκε ευρέως την δεκαετία του 1950. Φυσικά, από τότε η χύτρα ταχύτητας έχει εξελιχθεί και έχει γίνει ένα ασφαλές και χρήσιμο εργαλείο κουζίνας γιατί κάθε χύτρα έχει πια πάνω από μια βαλβίδα για να απελευθερώνεται ελεγχόμενα η περιττή πίεση.
Ποιο είναι το κόστος μια χύτρας ταχύτητας;
Παλιότερα, η χύτρα θεωρούνταν μια ακριβή αγορά, όχι πια!! Σήμερα βρίσκουμε στην αγορά χύτρες ταχύτητας από 30 ευρώ (τιμή που αντιστοιχεί και σε μια απλά καλή κατσαρόλα) και φυσικά πολύ πιο ακριβές. Η τιμή τους εξαρτάται από το μέγεθός τους και τη μάρκα τους. Η δική μου χύτρα είναι μια Tefal των 6 λίτρων και είναι τέλεια για μια οικογένεια 4-6 ατόμων. Το κόστος της; 65 ευρώ (πριν 3 χρόνια που την αγόρασα) και η αντοχή της; Με λίγη προσοχή αντέχει πολλά χρόνια. Αν, βέβαια, πέσει κάτω το καπάκι ή ολόκληρη η χύτρα και σπάσει η βαλβίδα ή κάποιο χερούλι υπάρχουν ανταλλακτικά και service που τις διορθώνουν καθώς κάθε χύτρα έχει και εγγύηση πολλών χρόνων. 'Οσο για το κόστος συντήρησης είναι μηδαμινό γιατί το βασικό αναλώσιμο και εκείνο που χρειάζεται αλλαγή όταν "χαλαρώσει" μετά από κάποια χρόνια χρήσης είναι το λάστιχο που έχει το καπάκι μια και εκεί βασίζεται ώστε να κλείνει ερμητικά.
Σημ. Η προηγούμενη χύτρα μου ήταν μια , Sitram των 8 λίτρων, την είχα 12 χρόνια και την άλλαξα για να πάρω αυτή την Tefal (πρώτη φωτογραφία) που έχει χωρητικότητα 6 λίτρων. Τόσα χρόνια της άλλαζα μόνον το λάστιχο και μια φορά άλλαξα το ένα χερούλι που είχε ραγίσει γιατί μου είχε πέσει από τα χέρια.
1- Το πιο σημαντικό είναι να προσέξω ώστε η χύτρα που θα αγοράσω να είναι ένα πιστοποιημένο προϊόν (με την ένδειξη CE) με όλες τις προδιαγραφές ασφαλείας. Μια χύτρα επώνυμη είναι προτιμότερη γιατί είναι σίγουρα γερή, ασφαλής και θα την έχω για χρόνια. Επίσης, έχει service και ανταλλακτικά.
2- Επιλέγω ένα μοντέλο ανοξείδωτο γιατί έχει μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.
3- Σκέφτομαι για πόσα άτομα θα μαγειρεύω καθημερινά κι έτσι αποφασίζω για την χωρητικότητα /το μέγεθος της χύτρας. Είναι προτιμότερο να αγοράσω μια λίγο πιο μεγάλη παρά πιο μικρή.
4- Τέλος, μια γρήγορη αναζήτηση στο διαδίκτυο μπορεί να αποδώσει καρπούς και να βρώ ένα μοντέλο επώνυμης χύτρας που υπάρχει σε προσφορά και σε καλή τιμή.
Τί πρέπει να προσέξω όταν χρησιμοποιώ τη χύτρα ταχύτητας;
1- Ποτέ δεν αφήνω τη χύτρα ταχύτητας μόνη της επάνω σε αναμμένη εστία της κουζίνας.
2- Βάζω τη σωστή ποσότητα νερού. Κι αν δεν μπορούμε να υπολογίσουμε δεν πειράζει. Καλύτερα να βάλω λίγο παραπάνω και όταν το φαγητό είναι έτοιμο και ανοίξω τη χύτρα την αφήνω χωρίς το καπάκι (σαν απλή κατσαρόλα) σιγοβράζοντας το φαγητό για άλλα 5 λεπτά έτσι ώστε να "μελώσει" και να γίνει σαν αργομαγειρεμένο.
3- Προσέχω να χαμηλώνω τη φωτιά στο 5 ή το 4 μόλις η βαλβίδα αρχίσει να σφυρίζει και να μετράω τον χρόνο μαγειρέματος.
4- Προσέχω όταν "ανοίγω" τη βαλβίδα για να βγει ο ατμός γιατί μπορεί να καώ. Δεν προσπαθώ να αφαιρέσω το καπάκι αν ο ατμός δεν έχει βγει εντελώς αν και το καπάκι κανονικά δεν ανοίγει αν δεν έχει φύγει ο ατμός και δεν έχει πέσει η πίεση.
5- Κατά το πλύσιμο, βγάζω πάντα το λάστιχο και τη βαλβίδα για να τα πλένω (σύμφωνα με τις οδηγίες του εγχειριδίου της χύτρας) καλά και να στεγνώσουν πριν τα ξαναβάλω στη θέση τους.
Καλά μαγειρέματα!